Lifandi Saga

Hver fann upp á „kalda stríðinu“?

Heimsstyrjöld án vopna. Árið 1947 steig milljarðamæringurinn Bernard Baruch upp í pontu og færði í orð það pólitíska ástand sem átti eftir að ríkja í heiminum eftir síðari heimsstyrjöldina.

BIRT: 13/04/2024

16. apríl 1947. Á þessum degi urðu ummælin „kalda stríðið“ til sem lýsing á átökunum milli austurs og vesturs í fyrsta sinn. Maðurinn að baki þessum frægu orðum var milljarðamæringurinn og fjármálamaðurinn Bernard Baruch sem um áratuga skeið hafði verið pólitískur ráðgjafi margra bandarískra forseta.

 

Í apríl 1947 var Baruch í heimsókn í húsi fulltrúadeildarinnar í Suður-Karólínu til að taka þátt í hátíðahöldum, þar sem hengja átti upp nýtt málverk af honum. Þarna steig Baruch upp í pontu og hélt ræðu sem varðaði m.a. spennuna sem ríkti í samskiptum BNA og Sovétríkjanna:

 

„Við skulum ekki vaða í villu og svíma“ sagði Baruch.

 

„Við erum núna í miðju köldu stríði. Óvini okkar er bæði að finna hér heima og utanlands. Við skulum aldrei gleyma þessu. Ringulreið hér hjá okkur er kjarninn í árangri þeirra. Friður í heimi er markmiðið með okkar pólitíska kerfi“.

Árið 1990 undirrituðu George Bush, forseti BNA og Michael Gorbatsjov, aðalritari Sovétríkjanna, samkomulag um afvopnavæðingu. Ári síðar lauk kalda stríðinu þegar Sovétríkin leystust upp.

Breiddu út ,,kalda stríðið”

Blaðamenn sem voru þarna viðstaddir, notuðu lýsingu hans í greinum sínum og innan tíðar var „kalda stríðið“ samheitið fyrir þau diplómatísku og hernaðarlegu átök sem ríktu milli stóru kjarnorkustórveldanna í heiminum.

 

En þrátt fyrir að Baruch hafi verið fyrstur til að nota lýsinguna „kalda stríðið“ um óbein átök milli austurs og vesturs, hafði hugtakið verið notað áður í öðru samhengi.

 

Sem dæmi birti bandaríska dagblaðið „The News and Observer“ árið 1944 frétt um meðlim í kristnum trúarsamtökum sem leyfði eiturslöngu að bíta sig. Markmið hans var að sýna að Guð myndi örugglega bjarga honum.

 

Samkvæmt blaðinu höfðu læknar gefið í skyn að hinn mikli trúarhiti sjúklingsins hefði bjargað lífi hans. Slöngubitið hafði þannig búið til „stríðsástand í kalda stríðinu milli vísinda og trúarbragða“, stóð í blaðinu.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: Emrah Sütcü

© George Bush Presidential Library and Museum

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Lifandi Saga

Fidel Castro lifði af 638 morðtilraunir og skipulagðar morðaðgerðir

Lifandi Saga

Hvers vegna fær kóngafólk framfærslueyri?

Maðurinn

Geta tvíburar átt tvo ólíka feður?

Lifandi Saga

Hver var Golda Meir?

Lifandi Saga

Andy Warhol: Áhrifavaldur á undan samtímanum

Lifandi Saga

Lafði Díana – síðasti sólarhringurinn 

Jörðin

Matarvenjur þínar hafa sjöfalt meiri áhrif á umhverfið en áður var talið.

Lifandi Saga

Palestínumenn misstu allt: Hörmungarnar miklu

Tækni

Sjálfkeyrandi hlaupahjól skelfdi aðra vegfarendur fyrir meira en 100 árum.

Lifandi Saga

Hvað voru Sirius-sveitirnar á Grænlandi?

Maðurinn

Ný uppgötvun gæti fært sköllóttum hárið aftur

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is