Sigurganga mannsins er mun lengri en við hingað til héldum. Flestir vísindamenn hafa komist að þessari niðurstöðu eftir að nokkrir fornleifafundir afsönnuðu hina hefðbundnu skýringu um uppruna og útbreiðslu tegundar okkar.
Samkvæmt kenningunni er uppruni Homo sapiens í Austur-Afríku fyrir u.þ.b. 200.000 árum og dreifðist síðan um heiminn. Búferlaflutningar frá Afríku til Miðausturlanda átti sér stað fyrir 70.000 árum og svo komumst við til Evrópu og Asíu og svo loks til Ameríku fyrir 16.000 árum.
Ekkert í þessum tímaramma stenst. Nýir fornleifafundir og rannsóknir benda til þess að tegundin okkar hafi dreifst um heiminn mun fyrr en áður var talið.
AFRÍKA
Höfuðkúpur storka bæði tíma og stað
Þetta fannst:
Steingerðar höfuðkúpur og bein í helli einum í i Jebel Irhoud í Marokkó.
Aldur:
315.000 ára.
Mikilvægi:
Flestum vísindamönnum ber saman um að þessi marokkósku bein tilheyri tegundinni okkar. Aldursgreining beinanna sem fundust árið 2017 kollvörpuðu hefðbundnu skýringunni sem segir að Homo sapiens hafi orðið til fyrir einum 200.000 árum.
Þá kom sjálf staðsetningin jafnframt á óvart en til þessa hafði verið álitið að vagga mannkyns leyndist í Austur-Afríku. Nú á dögum álíta fræðimenn að Homo sapiens hafi orðið til vegna samspils ýmissa hópa eldri forfeðra sem lifðu á víð og dreif í Afríku.
MIÐ-AUSTURLÖND
Kjálki kemur upp um fólksflutninga snemma
Þetta fannst:
Efri kjálki fannst í helli í Misliya í Ísrael.
Aldur:
194.000 ára.
Mikilvægi:
Lögun tannanna gefur til kynna að eigandinn hafi verið sömu tegundar og við og því hljóti Homo sapiens að hafa flust frá Afríku miklu fyrr en fyrir þessum 70.000 árum sem vísindamenn höfðu miðað við. Þetta kann enn fremur að tákna að við höfum blandast öðrum manntegundum í Mið-Austurlöndum og Evrópu fyrr en talið hafði verið.
Þá benda tennurnar enn fremur til þess að fyrstu útflytjendur okkar tegundar hafi farið nyrðri leiðina gegnum Nílardalinn og Sínaískagann umfram það að hafa farið syðri leiðina yfir Bab al-Mandeb-sund til Arabíuskagans.
EVRÓPA
Fyrstu fólksflutningarnir fóru forgörðum
Þetta fannst:
Brot úr höfuðkúpu úr Apidima-hellunum í Grikklandi.
Aldur:
210.000 ára.
Mikilvægi:
Brotin eiga að öllum líkindum rætur að rekja til Homo sapiens og sé sú ályktun rétt er um að ræða elsta steingerving vorrar tegundar sem fundist hefur utan Afríku. Sé sú raunin gefur það til kynna að við höfum flust búferlum til Evrópu helmingi eða þrisvar sinnum fyrr en áður ætlað.
Þetta þarf þó ekki að tákna að Homo sapiens hafi búið í Evrópu í rúmlega 200.000 ár. Höfuðkúpan kann að eiga rætur að rekja til búferlaflutninga sem fóru forgörðum vegna þess að eldri tegundasystkini okkar hafi lotið í lægra haldi fyrir Neanderthalsmönnum sem bjuggu hér fyrir.
ASÍA
Dugmiklir iðnaðarmenn komust hratt til Indlands
Þetta fannst:
Háþróuð steináhöld frá Attirampakkam á Indlandi.
Aldur:
385.000 ára.
Mikilvægi:
Meðfram á einni í Attirampakkam hafa indverskir vísindamenn grafið upp vandlega unnin áhöld sem notuð hafa verið sem spjótsoddar og hnífar og vísindamenn að öllu jöfnu tengja við Homo sapiens. Þetta gefur til kynna að tegundin okkar hafi hugsanlega verið til staðar á Indlandi fyrir einum 385.000 árum.
Þetta hreyfir ekki aðeins við því hvenær fyrstu mannverurnar tilheyrandi Homo sapiens hafi lagt land undir fót frá Afríku heldur einnig því hvenær maðurinn hafi orðið til sem tegund. Áhöld þessi eru nefnilega 70.000 árum eldri en elstu þekktu steingervingar af mönnum.
AMERÍKA
Fyrstu Ameríkubúarnir komu snemma
Þetta fannst:
Skartgripir gerðir úr risaletidýri frá Santa Elina í Brasilíu.
Aldur:
26.000 ára.
Mikilvægi:
Vísindamenn hafa til þessa talið að maðurinn hafi komið til Ameríku fyrir einum 16.000 árum en 26.000 ára gömul bein úr risaletidýri sem fundust í Brasilíu gefa raunar til kynna að gamla kenningin eigi ekki við rök að styðjast.
Göt höfðu verið gerð í beinin sem sýnir að þau hafi verið notuð sem skrautmunir og götin segja fræðimenn einungis geta hafa verið gerða af mannavöldum. Rannsóknir á beinunum gefa til kynna að götin hafi verið gerð stuttu eftir að dýrið drapst sem svo táknar að við sem tegund höfum flust búferlum til Ameríku miklu fyrr en áður var talið.
