Heilsa

Blóðflokkur þinn kann að hafa áhrif á hvort þú færð heilablóðfall snemma á lífsleiðinni

Þeim sem eru í blóðflokki A er hættara við að fá slag fyrir sextugt en öðrum. Þetta eru niðurstöður nýrrar safngreiningar sem unnin var í Bandaríkjunum. Áhættuaukningin er þó fremur óveruleg.

BIRT: 22/02/2024

Blóð streymir um æðar okkar allra og sá blóðflokkur sem við höfum fengið í vöggugjöf getur ráðið því hvort okkur hættir til að fá blóðtappa í heila snemma á lífsleiðinni eður ei.

 

Ef marka má nýja safngreiningu sem fólst í athugun vísindamanna, við læknadeildina í Maryland háskóla, á 48 rannsóknum á erfðavísum og heilablóðföllum kemur greinilegt mynstur í ljós. Rannsóknin sem birtist í tímaritinu Neurology, leiddi í ljós að fólk sem fengið hafði kransæðasjúkdóma snemma á lífsleiðinni var oftar en ekki í blóðflokki A. Hættan var 16% meiri en ella meðal fólks í blóðflokki A.

 

Á hinn bóginn leiddu tölurnar í ljós að þeim sem tilheyrðu blóðflokki 0 var 12% síður hætt við að veikjast af kransæðastíflu fyrir sextugt. Vísindamennirnir vonast til að geta grafist betur fyrir um samhengið til þess að koma auga á nýjar leiðir til að fyrirbyggja að fólk fái slag snemma á lífsleiðinni í framtíðinni.

 

Fleiri og fleiri veikjast

„Hlutfall þeirra sem fá heilablóðfall snemma á lífsleiðinni hækkar stöðugt. Þessir einstaklingar eiga á hættu að látast af völdum heilablóðfallsins og þeir sem lifa af eiga á hættu að lifa við skerta starfsgetu áratugum saman. Þrátt fyrir þessar staðreyndir hefur fremur lítið verið rannsakað hvers vegna sumu fólki hættir til að fá slag tiltölulega ungu“, útskýrir Steven J. Kittner, prófessor í taugalækningum við læknadeildina í Maryland háskóla og einn helsti vísindamaðurinn að baki safngreiningunni.

 

Greiningin fól í sér tæplega 17.000 heilablóðfallssjúklinga og hartnær 600.000 heilbrigða einstaklinga í samanburðarhópnum sem aldrei höfðu fengið slag. Vísindamennirnir skoðuðu litninga þátttakendanna í leit að genaafbrigðum sem haft gætu áhrif á hættuna á heilablóðfalli. Þeir komust að raun um að litningurinn sem felur í sér erfðavísinn sem ræður blóðflokki okkar skiptir sköpum.

 

Þeim sem eru í blóðflokki A hættir með öðrum orðum meira við að fá slag snemma á lífsleiðinni og þeir sem voru í blóðflokki 0 voru í minni hættu hvað þetta snerti, samanborið við fólk sem fengið hafði slag seint í lífinu eða alls ekki. Bæði þeir sem fengið höfðu slag snemma og seint voru hins vegar oftar í blóðflokki B, samanborið við þá sem aldrei höfðu fengið slag.

 

Blóðflokkur A hefur áður legið undir grun

„Við vitum enn ekki hvers vegna blóðflokkur A eykur áhættuna en að öllum líkindum tengist það blóðstorknandi þáttum, blóðflögum og frumulaginu sem þekur æðarnar að innanverðu. Þetta kann enn fremur að tengjast próteinum sem eru á hreyfingu í blóðrásinni. Allir þessir þættir hafa áhrif á myndun blóðtappa“, segir prófessor Kittner.

 

Fyrri rannsóknir hafa gefið til kynna að fólki sem tilheyrir blóðflokki A hætti eilítið meira en öðrum til að fá blóðtappa í fætur. Þeir eru einkum varhugaverðir í tengslum við langt flug þar sem fólk situr kyrrt tímunum saman.

LESTU EINNIG

Vísindamennirnir að baki nýju safngreiningunni benda hins vegar á að um sé að ræða eilítið aukna hættu meðal þátttakenda í blóðflokki A.

 

Allir geta minnkað hættuna á kransæðasjúkdómum með því að leggja áherslu á heilbrigt líferni.

LESTU EINNIG

HÖFUNDUR: BJØRN FALCK MADSEN

Shutterstock

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

Heilsa

10 matvæli með meira C-vítamín en appelsínur

Heilsa

10 matvæli með meira C-vítamín en appelsínur

Náttúran

Hvaða rándýr étur flest fólk?

Heilsa

Er flotsaur til marks um góða heilsu?

Náttúran

Hvernig veit fræ að það eigi að spíra? 

NÝJASTA NÝTT

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Maðurinn

Hve mikið gagnamagn rúmast í heilanum?

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

Lifandi Saga

Mömmustrákur tryggði bandarískum konum kosningaréttinn

Lifandi Saga

Hermaður sá heiminn á hvolfi eftir heilaskaða

Alheimurinn

Eitilhörð samkeppni um að leysa ráðgátur sólkerfisins

Læknisfræði

Soðnir kettir læknuðu nánast allt á miðöldum

Tækni

Eru eineggja tvíburar erfðafræðilega eins?

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Maðurinn

Hve mikið gagnamagn rúmast í heilanum?

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

Lifandi Saga

Mömmustrákur tryggði bandarískum konum kosningaréttinn

Lifandi Saga

Hermaður sá heiminn á hvolfi eftir heilaskaða

Alheimurinn

Eitilhörð samkeppni um að leysa ráðgátur sólkerfisins

Læknisfræði

Soðnir kettir læknuðu nánast allt á miðöldum

Tækni

Eru eineggja tvíburar erfðafræðilega eins?

Fáðu aðgang að vÍSINDI.IS

Ókeypis í 2 vikur!

 

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

 

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Lifandi Saga

Robert the Bruce var hinn sanni Braveheart Skotanna

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Maðurinn

Samfélagsmiðlar ógna samkenndinni

Heilsa

Breytingarnar á líkamsþyngd geta leitt í ljós hættu á heilabilun

Náttúran

8 uppfinningar sem þú getur þakkað Einstein fyrir

Náttúran

Að klóna risaeðlur: Er hægt að vekja risaeðlur til lífsins?

Maðurinn

Sársauki – Hvað er sársauki?

Vinsælast

1

Tækni

Eru eineggja tvíburar erfðafræðilega eins?

2

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

3

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

4

Náttúran

Kisulóra er villiköttur

5

Lifandi Saga

Greitt fyrir Pepsi-Cola með sovéskum kafbátum

6

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

1

Náttúran

Sníkill gæðir okkur fegurð

2

Læknisfræði

Ný tækni lokkar krabbafrumur úr felum

3

Jörðin

Hvenær var hnettinum skipt í tímabelti?

4

Lifandi Saga

Hermaður sá heiminn á hvolfi eftir heilaskaða

5

Lifandi Saga

Mömmustrákur tryggði bandarískum konum kosningaréttinn

6

Lifandi Saga

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Maðurinn

Þess vegna tekur ástarsorg svona mikið á okkur

Maðurinn

Heilann þyrstir í fitu

Maðurinn

Er það skaðlegt að plokka nefhárin?

Lifandi Saga

Hve lengi höfum við fengið sumarfrí?

Maðurinn

Þessi tvö efni geta átt þátt í að lækka líffræðilegan aldur okkar

Lifandi Saga

Hin dularfulla María Magdalena var nákomin frelsaranum

Menning og saga

Múmía hræddi líftóruna úr vörðum

Náttúran

Topp 5: Hvaða könguló er stærst?

Náttúran

Tuttugu arma sædýr fannst við suðurskautið

Maðurinn

Styrktu alla þrjá þætti greindarinnar

Jörðin

Evrópsk ofureldstöð virðist undirbúa gos

Maðurinn

10 óvanalegar tegundir af fælni

Fimm heppnustu manneskjur sögunnar

Sumir virðast vera fæddir undir lukkustjörnu en hjá öðrum virðist heppnin vera nánast yfirnáttúrulegt fyrirbæri. Hvorki eldingar, flugslys, öfundsjúkir keppinautar eða kjarnorkusprengjur gátu bugað þessa heppnu einstaklinga.

Lifandi Saga

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.690 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.390 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is