Indverska geimfarið Chandrayaan-3 lenti á suðurpól tunglsins síðdegis á miðvikudag að íslenskum tíma. Þetta staðfesta upptökur frá indversku stjórnstöðinni.
Þetta er stór áfangi í sögu indverskra geimferða og gerist fjórum árum eftir að Indverjum mistókst að lenda svipuðu fari á sama stað. Það geimfar fórst í lendingu.
Aðeins viku fyrir þessa vel heppnuðu lendingu fórst rússneskt geimfar sem ætlað var að lenda á sömu slóðum.
Indverski leiðangurinn er talinn mikilvægur varðandi framtíðarrannsóknir á tunglinu og skiptir auðvitað miklu fyrir sjálfstraust Indverja sem rísandi geimveldis.
Fyrir lendinguna sagði Carla Filotica hjá fyrirækinu SpaceTec Partners að nú geti Indverjar rannsakað hvort vatn í ísformi sé að finna á tunglinu. Slík vitneskja verður mikilsverður hluti af þekkingu framtíðar á jarðfræði tunglsins.
Vatn á tunglinu getur haft mikla þýðingu fyrir geimferðir framtíðarinnar. Auk þess sem vatn nýtist til drykkjar má líka vinna úr því eldsneyti og súrefni.
Á Indlandi ríkti mikil spenna fyrir lendinguna. Stórar fyrirsagnir voru á forsíðum blaða og sjónvarpsstöðvar fylgdust með niðurtalningunni áður en geimfarið lenti heilu og höldnu.
Nú eru geimveldin orðin mun fleiri en þau voru þegar geimferðakeppni Sovétríkjanna og Bandaríkjanna stóð sem hæst fyrir meira en hálfri öld.
Kínverjar eru þegar búnir að koma upp stöðvum á bakhlið tunglsins og ekkert lát er á framgangi þeirra í geimnum. Fyrr á árinu reyndi japanskt einkafyrirtæki fyrir sér á sviði tunglferða og bæði Bandaríkjamenn og Rússar beina líka augum þangað.
„Almennt hefur áhugi á tunglferðum aukist, þar sem þess er vænst að menn muni innan tíðar stíga þar aftur fæti,“ segir Michael Linde-Vørnle stjarneðlisfræðingur og aðalráðgjafi hjá Tækniháskóla Danmerkur.
Og það er einmitt ætlun Bandaríkjamanna með hinni svonefndu Artemis-geimferðaáætlun sinni.
Ómannaða, indverska geimfarið Chandrayaan-3 lenti á suðurpól tunglsins síðdegis miðvikudaginn 23. júlí 2023.
Ekki fyllilega rannsakað
Michael Linde-Vørnle segir þrennt afar áhugavert varðandi tunglferðir á næstu árum.
Í fyrsta lagi nefnir hann að tunglið sé alls ekki fyllilega rannsakað, en það geti veitt okkur aukna þekkingu á sólkerfinu og þar með sögu og þróun okkar eigin plánetu. Svo hefur það líka verið draumsýn manna að koma upp bækistöðvum á tunglinu og geta þaðan rannsakað geiminn betur.
„Í þriðja lagi gætu svo auðlindir á tunglinu verið afar áhugaverðar fyrir jarðarbúa,“ segir stjarneðlisfræðingurinn.
Meðal annars á hann þá við léttari útgáfu af frumefninu helíum, sem kallast helíum 3, og er að finna í fíngerðu ryki á yfirborði tunglsins.
„Þegar sá tími kemur að mönnum tekst að þróa tækni til að virkja samrunaorku með helíum 3, verður það mikilvæg auðlind, sem færir jarðarbúum fullkomlega hreina og örugga orku.
Lending indverska geimfarsins Chandrayaan-3 á tunglinu, síðdegis þann 23 ágúst 2023, er sem sagt merkur áfangi á leið inn í framtíðina.