Náttúran

Óvænt uppgötvun á 130 ára gömlum tasmaníuúlfi

Hann hefur staðið í stofuhita á safni í meira en 100 ár og varðveitt leyndarmál sem fyrst nú hefur verið afhjúpað.

BIRT: 27/04/2024

Eitt sinn fóru pokaúlfar (ýmist nefndir Tasmaníuúlfar eða -tígrar) um í hópum um alla Ástralíu, Tasmaníu og Nýju-Gíneu og veiddu allt frá kengúrum til lítilla nagdýra og fugla.

 

Fyrir um 5.000 árum lentu þeir í samkeppni við villihunda eða dingóhunda en það sem gerði útslagið var að 1888 hétu yfirvöld verðlaunum fyrir hvern drepinn pokaúlf.

 

Litið var á þetta rándýr sem meindýr í landbúnaði og því þyrfti að útrýma. Það tókst endanlega þegar síðasti pokaúlfurinn drapst í dýragarði árið 1936.

 

Nú hafa vísindamenn hjá Stokkhólmsháskóla unnið rannsókn sem þeir vonast til að geti hleypt nýju lífi í hugmyndir um að endurvekja pokaúlfinn og fleiri útdauðar tegundir.

 

Úr safneintaki af Tasmaníutígri sem vel að merkja hafði staðið við stofuhita á náttúrusögusafninu í Stokkhólmi í 130 ár tókst vísindamönnunum að ná og greina eina af grunnsameindunum í frumum dýrsins.

 

Það er ekki nóg að geta greint DNA ef einhvern tíma á að vera unnt að endurskapa útdauðar lífverur. Það er líka nauðsynlegt að þekkja röðina í þeim sameindakeðjum sem frumur nota til að mynda prótín eftir DNA-uppskriftinni – hið svonefnda RNA.

 

Fyrir nokkrum árum gaf Kvikmynda- og hljóðskjalasafn Ástralíu út litaða upptöku af einum af síðustu tasmaníuúlfunum, Benjamin, sem var tekin upp í Beaumaris dýragarðinum árið 1933. Sjáðu myndskeiðið hér:

Í Stokkhólmsrannsókninni tókst að vinna og greina hinar meira en aldargömlu RNA-sameindir úr húð, beinum og hárum dýrsins.

 

Það mun vera í fyrsta sinn þegar útdautt dýr á í hlut. RNA hefur áður einungis náðst úr lifandi lífverum og reyndar gömlum plöntum.

 

Ein af ástæðunum er sú að RNA er viðkvæmara en DNA. Vísindamennirnir áttu tæpast von á að sameindirnar gætu haldið sér í svo langan tíma – og alls ekki nema í frysti.

Í myndinni Jurassic Park finna vísindamenn ævafornt erfðaefni úr risaeðlum og tekst að vekja þessar útdauðu skepnur aftur til lífsins. Er það hægt í raunveruleikanum?

Sjálfir segja vísindamennirnir rannsóknina sönnun þess að óteljandi RNA-sameindir gætu leynst í gömlum, uppstoppuðum dýrum og vefjasýnum sem varðveitt eru á söfnum víða um heim.

 

Og hugsanlega gæti sá dagur runnið upp að í slíkum sýnum verði unnt að greina RNA frá upphaflegum útgáfum af veirum á borð við Covidveiruna SARS-CoV2 til að skilja betur upphaf sjúkdómsfaraldurs.

 

Rannsóknarniðurstöðurnar hafa verið birtar í vísindatímaritinu Genome Research.

Grunnur

Heiti: Tasmanípokaúlfurinn tilheyrir pokadýrunum eins og nafnið gefur til kynna.

 

Búsvæði: Dýrið lifði í Ástralíu, Nýju-Gíneu og Tasmaníu.

 

Stærð: Pokaúlfurinn var um 30 kg og gat orðið allt að 130 cm að lengd og 65 cm á hæð.

 

HÖFUNDUR: NANNA VIUM

© Emilio Mármol Sánchez (photograph) and Panagiotis Kalogeropoulos (editing).

Náttúran

Bakteríur örva ilminn af sumarregni

Maðurinn

Heilinn sér andlit alls staðar og meðhöndlar þau öll eins

Náttúran

90 sekúndur til dómsdags: Viðbúin gegn hamförunum?

Náttúran

Vísindamenn undrandi: Svona myndast stærstu sandöldur heims

Náttúran

Stiklað á stóru um lotukerfið á 10 mínútum

Náttúran

Forneðlur lágu á eggjunum

Náttúran

Hve þungt er ljósið?

Maðurinn

Er til fólk sem skynjar ekki sársauka?

Maðurinn

Eru sjóböð að vetri heilsusamleg?

Maðurinn

Fyllerí: Svona slævir áfengi heilann

Alheimurinn

Hjarta Plútós varð til eftir árekstur

Lifandi Saga

Hvenær var skák fundin upp?

ÁSKRIFT AÐ VÍSINDI.IS

Prófaðu í 14 daga ókeypis!

  • Fullur aðgangur að vefnum okkar með rúmlega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Lifandi vísindi/Lifandi saga í rafrænni útgáfu á vefnum,
  • Aðeins 1.790 krónur á mánuði.
  • Engin skuldbinding – Þú getur hætt hvenær sem er.

ÁSKRIFT AÐ TÍMARITINU

Þrjú tölublöð + gjöf: Skemmtilegur sjónauki
  • Þrjú næstu tölublöð Lifandi vísinda/Lifandi sögu – sent heim til þín – eins færðu lítinn og vandaðan sjónauka að gjöf.
  • Fullur aðgangur að vefnum okkar – visindi.is – með tæplega 3000 skemmtilegum og spennandi greinum um allt milli himins og jarðar á sviði vísinda og sögu.
  • Spennandi greinar og flottar myndir sem svala forvitni þinni.
  • Þú getur hætt eftir tilboðið en ef þú heldur áfram skuldbindur þú þig aðeins þrjú tölublöð í einu og þú getur sagt upp hvenær sem sem og klárar þá tímabilið sem er hafið.
  • Venjuleg áskrift – þrjú tölublöð – kostar aðeins 7.590 kr

Sjónauki og þriggja blaða áskrift – Alls 3.800 kr.

Lifandi vísindi

Lyf

Lifandi saga

Search

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Innskráning

Ertu áskrifandi að tímaritinu?

Áskrifendur að tímaritinu geta fengið frían aðgang að vefnum hér.

Viltu lesa greinina?

Fáðu aðgang að visindi.is

Ókeypis í 2 vikur!

Eftir það kostar eingöngu 1.790 kr. á mánuði og enginn uppsagnarfrestur.

Innifalið er aðgangur að öllum greinum á vefnum ásamt rafræna útgáfu af nýjustu tölublöðunum.

  • Fullur aðgangur að visindi.is
  • Frábærar myndir og myndbönd
  • Aðgengilegt í öllum snjalltækjum
  • Fullur aðgangur að gríðarlegu magni eldri greina
  • Nýjustu tölublöðin í rafrænu formi

Núverandi áskrifendur að tímaritinu fá að sjálfsögðu ókeypis aðgang að vefnum og þurfa bara að virkja aðgang sinn hér.

Ef þú ert þegar áskrifandi að visindi.is